O prawach człowieka

Wprowadzenie

Prawa człowieka zostały formalnie uznane za jeden z priorytetów społeczności międzynarodowej 50 lat temu, w grudniu 1948 roku, kiedy przyjęto Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Zyskały one wówczas miano uniwersalnych zasad obejmujących wszelkie aspekty życia ludzkiego. Od czasu swego utworzenia, Organizacja Narodów Zjednoczonych nadzorowała tworzenie regulacji prawnych w dziedzinie praw człowieka, dokładając wszelkich starań, aby normy te przestały być jedynie etycznymi wskazówkami, lecz stały się powszechnie obowiązującym prawem. Kodyfikacja w dziedzinie praw człowieka została już w dużej mierze przeprowadzona. Obecnie ONZ koncentruje swoje wysiłki na wdrażaniu ustanowionych przez siebie uregulowań. Organizacja, stawiając sobie za cel zwiększenie aktywności państw członkowskich na polu praw człowieka i efektywnej promocji globalnego systemu praw człowieka, stworzyła następujące strategie działań:

  • Praca grup roboczych i ekspertów nad rozwojem badań, ustanawianiem standardów, kodyfikacją w dziedzinie praw człowieka i rozpoznawaniem przeszkód stojących na drodze do realizacji tych praw;
  • Rozwijanie mechanizmów kontroli przestrzegania praw człowieka poprzez tworzenie komitetów i komisji; nacisk na międzynarodową opinię publiczną w celu przyjęcia przez poszczególne państwa standardów praw człowieka, a także pomoc rządom państw w stosowaniu postanowień tych aktów;
  • Rozwijanie współpracy technicznej na polu praw człowieka oraz programów szkoleniowych w wymiarze sprawiedliwości; wspieranie członków ONZ w budowaniu krajowych programów pomocowych oraz stanowieniu prawa na poziomie lokalnym i regionalnym.

Narody Zjednoczone dostosowują swoje działania do wymogów, jakie stawia przed ludzkością dzisiejszy świat: gwałtownie wzrastającej liczby naruszeń praw człowieka, politycznego ucisku czy złożonych form dyskryminacji - jeśli można wymienić tylko niektóre z nich.

Odpowiedzialność za szerzenie wiedzy o prawach człowieka oraz za ich ochronę spoczywa na członkach ONZ. Z tego powodu, aby wzmocnić ochronę praw człowieka w poszczególnych państwach, Narody Zjednoczone poszerzyły swoją działalność o utworzenie stanowiska Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka. Poprzez Biuro Wysokiego Komisarza, ONZ pomaga rządom państw oraz innym narodowym i międzynarodowym partnerom w promocji oraz ochronie praw człowieka.

Propagowanie przestrzegania praw człowieka i zwiększanie odpowiedzialności jednostek oraz państw-członków stanowią decydujący krok na drodze ku wprowadzeniu przyjętych standardów w życie i stworzeniu globalnego systemu praw człowieka.

Powszechne respektowanie praw człowieka, w tym prawa politycznego wyboru oraz zrzeszania się, prawa do wyrażania własnej opinii, prawa do zatrudnienia i godnego poziomu życia oraz praw kulturalnych, jak również zapewnienie wolności od strachu oraz od wszelkich form dyskryminacji i uprzedzeń - są istotne na drodze do osiągnięcia trzech globalnych celów: Pokoju, Rozwoju i Demokracji.

Departament Informacji Publicznej, 27 styczeń 2000




Dokument opracowany przez Ośrodek Informacji ONZ w Warszawie
na podstawie materiałów ONZ, czerwiec 2003 r.
Specjalne podziękowania dla
Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka za wkład merytoryczny.

Konwencje traktatowe oraz dokument "Wzorcowe Reguły Minimum Postępowania z Więźniami" (Nowy Jork, 1984 r.) pochodzą ze strony internetowej Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka w Warszawie.
Ośrodek Informacji ONZ dziękuje za udostępnienie dokumentów.